Thực hiện trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số, trong năm 2022, Sở Tư pháp đã chỉ đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước thực hiện 253 vụ việc trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn (diện người được trợ giúp pháp lý theo quy định tại khoản 4 Điều 7 Luật Trợ giúp pháp lý), cụ thể: thông qua hình thức tư vấn pháp luật 12 vụ việc, thông qua hình thức tham gia tố tụng 241 vụ việc.
Đồng thời, tăng cường các hoạt động truyền thông, thông tin về trợ giúp pháp lý: Thực hiện ký kết các Hợp đồng truyền thanh với 08 Trung tâm văn hóa thể thao và truyền thông của các huyện (Tràng Định, Văn Lãng, Văn Quan, Chi Lăng, Hữu Lũng, Bắc Sơn, Bình Gia, Đình Lập) phục vụ hoạt động truyền thông, thông tin về trợ giúp pháp lý tại các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tại các huyện trên địa bàn tỉnh. Đặt in 72 Bảng thông tin về trợ giúp pháp lý; in 30.000 Tờ gấp “Tìm hiểu một số quy định pháp luật về trợ giúp pháp lý” và 10.000 Tờ gấp “Quy định pháp luật về quyền trợ giúp pháp lý của người khuyết tật có khó khăn về tài chính” để cung cấp cho UBND các xã, các cơ quan tiến hành tố tụng, phục vụ công tác truyền thông, thông tin về trợ giúp pháp lý.
Việc đặt bảng thông tin, Tờ gấp pháp luật về trợ giúp pháp lý đã trực tiếp nâng cao hiệu quả truyền thông, đưa chính sách trợ giúp pháp lý đến địa bàn xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh, đảm bảo nhân dân trên địa bàn tỉnh nói chung và người dân tộc thiểu số nói riêng được tiếp cận với chính sách trợ giúp pháp lý.
Trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn năm 2022 theo Kế hoạch số 188/KH-UBND ngày 02/9/2022 của UBND tỉnh Lạng Sơn, Sở Tư pháp đã ban hành Kế hoạch số 120/KH-STP ngày 06/9/2022 thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn năm 2022 và chỉ đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước ban hành Kế hoạch cụ thể để thực hiện nội dung số 3 thuộc Tiểu dự án 1 của Dự án 10: “Nội dung số 3: Tăng cường, nâng cao khả năng tiếp cận và thụ hưởng hoạt động trợ giúp pháp lý chất lượng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi”.
Trên cơ sở chỉ đạo của Sở Tư pháp, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh đã tăng cường thực hiện các hoạt động đã đề ra theo kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 năm 2022. Cụ thể:
Đã tổ chức 11 Hội nghị tập huấn điểm về tiếp cận trợ giúp pháp lý đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để bồi dưỡng kiến thức trợ giúp pháp lý cho già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng, cán bộ cơ sở, Tổ hòa giải... tại 10 huyện cho tổng số 1.990 đại biểu để có khả năng thông tin, giải thích về trợ giúp pháp lý cho người dân và giới thiệu người dân thuộc diện được trợ giúp pháp lý đến Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước khi gặp vướng mắc pháp luật, làm cầu nối để người dân được thực hiện quyền trợ giúp pháp lý của mình.
Ảnh: Hội nghị tập huấn điểm tại huyện Hữu Lũng
Tổ chức 22 cuộc truyền thông về trợ giúp pháp lý trực tiếp tại các xã, thị trấn và các thôn thuộc xã của 05 huyện Tràng Định, Chi Lăng, Đình Lập, Văn Lãng, Bình Gia (trong đó 09 cuộc tại xã, thị trấn; 13 cuộc tại thôn thuộc xã điểm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cho tổng số 1.237 đại biểu); Tổ chức 06 cuộc Chuyên đề trợ giúp pháp lý điểm kết nối cộng đồng tại 06 xã của 02 huyện Văn Lãng, Chi Lăng cho 297 đại biểu là cán bộ xã, già làng, trưởng thôn, bản, người có uy tín, đại diện Mặt trận Tổ quốc, Phụ nữ, Đoàn Thanh niên... đại diện hộ gia đình, người dân.
Ảnh: Truyền thông và Chuyên đề Trợ giúp pháp lý tại xã Vĩnh Tiến – huyện Tràng Định
Ngoài ra, còn phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh trong tổ chức 02 Hội nghị tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cho các Trưởng thôn, bản, người có uy tín; Trưởng ban công tác Mặt trận, Chi hội phụ nữ thôn, Y tế thôn, bản về Kỹ năng tuyên truyền, cung cấp thông tin, kiến thức về pháp luật trợ giúp pháp lý trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ảnh: Phối hợp với Ban Dân tộc tỉnh tổ chức Hội nghị
Tăng cường thông tin, truyền thông rộng rãi về công tác trợ giúp pháp lý (gửi các tin bài về các hoạt động trợ giúp pháp lý đăng trên Báo Lạng Sơn, Trang Thông tin điện tử phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh, Trang Thông tin điện tử Sở Tư pháp,…). Phối hợp với Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh xây dựng 01 phóng sự về trợ giúp pháp lý để phát trên Đài phát thanh – Truyền hình tỉnh. Tiến hành biên soạn và xin cấp phép, đặt in 47.500 Tờ gấp “Bạn và những điều cần biết về quyền được trợ giúp pháp lý” để cấp phát miễn phí cho các xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh; biên soạn, in ấn 8.000 cuốn “cẩm nang trợ giúp pháp lý” để cấp phát miễn phí cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ảnh: Viên chức Trung tâm TGPL Nhà nước phát tờ rơi và hướng dẫn người dân các nội dung của chính sách trợ giúp pháp lý
Có thể nói, chính sách trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã được các cấp, các ngành triển khai đồng bộ và đạt được những kết quả quan trọng. Việc tăng cường bồi dưỡng kiến thức trợ giúp pháp lý điểm cho già làng, trưởng bản, người uy tín trong cộng đồng, cán bộ cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để nâng cao khả năng tiếp cận và thụ hưởng các hoạt động trợ giúp pháp lý có chất lượng cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phát huy vai trò trách nhiệm; có khả năng thông tin, giải thích về trợ giúp cho người dân, thực sự làm cầu nối quan trọng giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân, vận động đồng bào dân tộc thiểu số chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, tích cực tham gia phát triển sản xuất, xóa đói, giảm nghèo, nhằm góp phần phấn đấu thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Giúp người dân tộc thiểu số đặc biệt là người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn có thể tiếp cận được tốt nhất với chính sách trợ giúp pháp lý. Nâng cao nhận thức của người dân về quyền được tiếp cận, thụ hưởng dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí tại địa phương khi gặp khó khăn, vướng mắc về pháp luật, góp phần bảo vệ công lý, bảo đảm công bằng xã hội, phòng ngừa, hạn chế tranh chấp và vi phạm pháp luật, đồng thời tham gia phát triển kinh tế, vươn lên xóa đói, giảm nghèo, thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Để tiếp tục thực hiện tốt chính sách trợ giúp pháp lý trong thực hiện chính sách dân tộc, trong năm tới, Sở Tư pháp sẽ chỉ đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước xây dựng kế hoạch triển khai công tác trợ giúp pháp lý năm 2023. Xây dựng kế hoạch thực hiện, triển khai hiệu quả các hoạt động Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 năm 2023 đảm bảo cụ thể, tăng cường các hình thức thực hiện truyền thông đa dạng, hiệu quả để thực hiện có hiệu quả Chương trình. Chỉ đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tiếp tục phối hợp với chính quyền cơ sở tổ chức các hoạt động truyền thông, thông tin về trợ giúp pháp lý nhằm nâng cao nhận thức về trợ giúp pháp lý cho nhân dân trên địa bàn tỉnh nói chung và người dân tộc thiểu số nói riêng để nâng cao hiệu quả công tác trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh; Tăng cường phối hợp với các Cơ quan tiến hành tố tụng trong việc phát hiện và giải thích quyền được trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số; Kịp thời tư vấn pháp luật, cử người thực hiện trợ giúp pháp lý đại diện ngoài tố tụng, tham gia tố tụng để bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân tộc thiểu số thuộc diện được trợ giúp pháp lý và có yêu cầu được trợ giúp pháp lý trong các vụ việc hình sự, dân sự, hành chính.
Sầm Hoa